Spandauer – Deens gebak
Deens gebak is wereldwijd geliefd, en spandauer is een van zijn meest iconische variant. Mensen trekken massaal naar de bakker omdat ze houden van de luchtige laagjes, de vanillecrème in het midden en de fijne sliertjes zoet glazuur. Het is de perfecte traktatie voor bij het ontbijt of bij de koffie in de middag. Of je nu een beginnende of een ervaren bakker bent, met dit recept creëer je een stukje Deense traditie gewoon bij je thuis.
Ingrediënten
Taartcrème
| 200 ml | |
|
Ei
|
1 |
|
Suiker
|
2 el |
|
Tarwemeel
|
1 el |
|
Vanillestokje
|
Zaadjes van 1 |
Gebak
| 250 ml | |
|
Ei
|
1 |
|
Suiker
|
1 el |
|
Gist
|
50 g |
|
Kardemom
|
1 tl |
|
Tarwemeel
|
500 g |
|
Koude boter
|
400 g |
|
Gesmolten boter, om te bestrijken
|
30 g |
Glazuur
|
Poedersuiker (ongeveer 100 ml)
|
50 g |
|---|---|
|
Water
|
1 el |
|
Cacaopoeder (optioneel)
|
1 el |
Bereidingswijze
Taartcrème
Gebak
Glazuur
Voor het maken van luchtige laagjes begin je met zachte, en niet te koude boter. Zachte boter voorkomt dat het deeg breekt tijdens het rollen en helpt om gladde lagen te creëren. Rol het deeg uit tot een rechthoek, leg de boter erop zoals je normaal zou doen en vouw het deeg er volledig overheen. Druk de randen dicht, rol het uit en vouw de bovenkant over het midden, en dan de onderkant over de bovenkant. Herhaal dit proces twee keer om 27 laagjes te creëren, en laat het deeg tussen het vouwen door 30-45 minuten rusten in de koelkast om te voorkomen dat de boter smelt. Eenmaal gevormd, laat je het gebak rijzen tot het in omvang is verdubbeld en licht aanvoelt. Goed laten rijzen voorkomt dat de boter tijdens het bakken uit het deeg loopt en geeft het die knapperige, luchtige textuur. Neem de tijd, en je wordt beloond met perfecte, luchtige spandauers.
Oventemperaturen kunnen onvoorspelbaar zijn, dus houd je spandauers goed in de gaten terwijl ze bakken. Ze hebben ongeveer 10-12 minuten nodig op 250 °C, maar let op een diep goudbruine kleur om te weten wanneer ze klaar zijn. Om je oven schoon en rookvrij te houden, plaats je er een bakplaat onder om eventuele boter op te vangen die eruit kan lekken.
Voor nog bladerigere laagjes, begin je de avond van tevoren met de bereiding van je spandauer. Laat het deeg 's nachts 10-12 uur rusten en rijzen op kamertemperatuur, of, indien mogelijk, begin een dag eerder en bewaar het 24 uur in de koelkast.
Laat de spandauer volledig afkoelen voordat je het glazuur aanbrengt, om te voorkomen dat het in het gebak smelt. Het glazuur moet de dikte hebben van vloeibare honing: glad genoeg om te spuiten, maar niet zo dun dat het verdwijnt. Gebruik een spuitzak met een klein spuitmondje om een nette spiraal langs de randen te maken, of spuit dikke strepen over de bovenkant en laat ze over de room lopen.
FAQ
Wil je dit heerlijke recept proberen? Lees dan de vragen hieronder door zodat je zo goed mogelijk op weg kan.
Wat is een spandauer?
Een spandauer is een traditioneel Deens gebakje met bladerige, boterachtige laagjes, meestal gevuld met banketbakkersroom of jam en bedekt met glazuur. De naam komt van Spandau, een district in Berlijn, waar een voormalige gevangenis een vierhoekige vorm had die vergelijkbaar is met het gebakje. Spandauers zijn echter volledig Deens en hebben, afgezien van de naam, geen directe connectie met Spandau. In Denemarken behoren ze tot de wienerbrød-familie, wat 'Weens brood' betekent, omdat Oostenrijkse bakkers de technieken voor gelamineerd deeg in Denemarken introduceerden.
Waarom wordt het deeg voor een spandauer gelamineerd deeg genoemd?
Het deeg voor een spandauer wordt gelamineerd deeg genoemd omdat het afkomstig is van het lamineerproces, wat betekent dat er dunne laagjes worden gecreëerd door boter meerdere keren in het deeg te vouwen. Door deze techniek wordt de boter tussen de laagjes ingesloten, waardoor er tijdens het bakken van het gebak duidelijke, schilferige laagjes ontstaan. Voor een spandauer wordt het deeg drie keer gevouwen om 27 laagjes te creëren.
Hoe moet ik spandauers bewaren?
Bewaar spandauers in een luchtdichte verpakking op kamertemperatuur tot 2 dagen. Voor een langere houdbaarheid kun je ze invriezen. Leg de gebakjes in een enkele laag op een bakplaat en vries ze in tot ze stevig zijn. Doe ze daarna over in een diepvrieszak of -bakje. Ze blijven tot 3 maanden goed. Als je ze weer wil eten, kun je ze rechtstreeks uit de vriezer opwarmen in de oven op 180 °C gedurende ongeveer 5-7 minuten tot ze warm zijn.
Waarom is rijzen belangrijk bij het maken van Spandauer?
Door het rijzen creëert de gist luchtbellen, waardoor het gebak licht en luchtig wordt in plaats van compact. Het deeg moet in omvang verdubbelen, wat helpt om de boter in te sluiten en voorkomt dat deze tijdens het bakken uitlekt, want dat zou het gebak vettig maken. Laat het 1½–2 uur op een warme plek rijzen voor het beste resultaat.
Andere recepten
Probeer onze heerlijke spandauer – Deens gebak op zijn best
Spandauer is zo'n traktatie die je halverwege een hap even laat stoppen en je ogen laat sluiten om de bladerige laagjes en romige kern te waarderen. Als echte klassieker in Deense bakkerijen bestaat dit gebakje al eeuwenlang, en met goede reden. Die krokante, boterachtige buitenkant? Onverslaanbaar. En de zachte room die erin zit, is het perfecte excuus om er nog eentje te nemen.
Nu kun je ze thuis maken en je trek stillen wanneer je maar wilt, zonder naar de plaatselijke bakker te hoeven. Rollen, vouwen, rijzen en bakken leiden allemaal tot dat heerlijke moment waarop je een bakplaat met goudbruine gebakjes uit de oven haalt.
Een spandauer is de moeite waard, en dat geldt ook voor onze andere recepten. Tartufo voor die bevroren chocoladesensatie, zachte donuts voor luchtig en suikerzoet comfort, en goudbruine rabarbertaart die even zuur als zoet is.
Goudbruine laagjes krokant en bladerig deeg
Spandauer zou niets zijn zonder het kenmerkende deeg, krokant en bladerig op precies de juiste plekken. Getoerd deeg is de sleutel. Het geeft het gebakje die heerlijke crunch als je een hap neemt, gevolgd door de zachte structuur eronder. Zie het deeg als de prachtige basis voor wat volgt – want geen enkele spandauer is compleet zonder de juiste vulling en een laatste vleugje glazuur.
Zijdezachte vulling van vanilleroom
Krokante, bladerige laagjes zijn slechts het halve verhaal. In het midden zit de echte traktatie: een zijdezachte vanilleroom. Dik genoeg om op zijn plek te blijven, maar zacht genoeg om te smelten terwijl je eet. De smaak is al even geweldig. Zoet, maar niet te zoet, met een bloemige warmte van de vanille die het boterachtige gebak nog rijker laat smaken.
Cacaoglazuur voor een prachtige presentatie
Versgebakken spandauers zien er al prachtig uit, bijna als kleine gouden bloemen met het deeg dat zich om de room vouwt. Het versieren van het gebakje met het verleidelijke glazuur tilt het naar een hoger niveau. De strepen cacaoglazuur maken ze nog opvallender, maar introduceren ook een bitterzoet contrast, waardoor de zoete smaak in balans blijft en het hele gebakje een diepere, meer evenwichtige smaak krijgt.
Een ongelooflijke traktatie voor de ochtend of middag
Er is nooit een slecht moment voor een spandauer, maar dit gebakje is op zijn best als je er vers van geniet met een warme kop koffie. Die dromerige eerste hap die overgaat in de heerlijke vanilleroom is waar geweldige ochtenden van gemaakt zijn. Het maakt alles minder gehaast in de vroege uurtjes, terwijl het de middagen verandert in heerlijke verwenmomenten.
Neem er eentje voor onderweg, of neem een moment om te gaan zitten en te genieten. En als er onverwachts gasten langskomen? Door een voorraad in de vriezer te bewaren, kun je binnen enkele minuten warme gebakjes serveren, en je gasten zullen gegarandeerd onder de indruk zijn.
Experimenteer met verschillende vullingen
Hoewel de klassieke spandauer gevuld is met zijdezachte vanilleroom, zegt niemand dat je je aan de traditie hoeft te houden. Een lepel frambozenjam zorgt voor een zurige fruitigheid die perfect samengaat met het boterachtige gebak. Je kunt ook kiezen voor amandelspijs, wat een diepe, nootachtige zoete smaak met marsepeinachtige smaken toevoegt.
Gesmolten chocolade? Zeg maar niets meer. Het geeft het gebakje een fluweelzachte kern met een diepe cacaosmaak, perfect voor chocoladeliefhebbers. En als je iets meer onverwachts wilt, zorgt pistacheroom voor een zoete, aardse nootachtige smaak.
